माझ्या लेखणीतून शिवानी सुरकार उर्फ हिरोईनची कहाणी
शिवानी सुरकार ही एक अशी व्यक्ती आहे जिने तिच्या आयुष्यात इतके चढ-उतार पाहिले आहेत की तिच्या जागी कोणीही सामान्य माणूस असता तर तो तुटून पडला असता किंवा प्रत्येक प्रसंगात स्वतःला दोषी मानून स्वतःच्या हाताने जीव गमावला असता.जर मी या ठिकाणी असतो तर कदाचित मी तुमच्यामध्ये नसतो म्हणून मी आतापर्यंत कोणते पाऊल उचलले असते हे मला माहित नाही.
शिवानी सुरकार उर्फ हिरोईन, तिला लोक तिच्या जन्माच्या नावाने ओळखत नाहीत पण समाजाने तिला दिलेले नाव हिरोईन आहे जे तिच्या सौंदर्यानुसार अगदी योग्य आहे. एका पुरस्कार सोहळ्यात जेव्हा मी शिवानीला पहिल्यांदा पाहिलं तेव्हा माझा डोळ्यांवर विश्वास बसत नव्हता आणि माझे हृदयही हे स्वीकारायला तयार नव्हते की तिचे इतके सुंदर लांब केस, उंची, स्नायुंचा शरीर, गोरा रंग, तिच्या चेहऱ्यावरची चमक आहे…कपाळावर गोल बिंदी आणि तिच्या सौंदर्याचं किती विश्लेषण करावं हेच कळत नाही, शब्द कमी पडल्यासारखं वाटतं, कदाचित त्यामुळेच आज शिवानीला हिरोईन म्हणून अनेकजण संबोधतात.
कदाचित याच कारणामुळे आज अनेक लोक शिवानीला हिरोईन म्हणतात. शिवानी ही अशी व्यक्ती आहे जी आपल्या सामान्य लोकांच्या श्रेणीत नाही पण विशेष श्रेणीत येते. मानवी समुदायात तीन समुदाय आहेत, एक समुदाय पुरुषांचा आहे, एक समुदाय महिलांचा आहे आणि एक समुदाय अर्धनारीश्वरचा आहे, ज्याला आपण बोलचालने तिसरा समुदाय म्हणतो. ज्याच्या अंतर्गत लोकांना षंढ म्हटले जाते. होय! शिवानी सरकार ही षंढ असून तिच्या आयुष्याच्या सुरुवातीलाच तिच्या आई-वडिलांनी तिला सोडून जाण्याचा विचार केला, म्हणजेच तिला षंढ समाजाच्या स्वाधीन करण्याचा विचार केला, पण तिच्या आईची शिवानीबद्दलची कमालीची ओढ पाहून हा निर्णय घेण्यात आला. शिवानी एका कुटुंबात वाढली, ती तिचे आई-वडील आणि मोठ्या भावासोबत राहते. कुटुंबात शिवानीला सामान्य माणसाप्रमाणेच वागवले गेले आणि तिच्या मोठ्या भावाला मिळणाऱ्या प्रत्येक सुविधा त्यांना देण्यात आल्या. शिक्षण क्षेत्रात पुढे जाण्यासाठी त्यांनी नेहमीच प्रोत्साहन दिले. शिवानीला ती कोणत्याही विशिष्ट समाजाची आहे असे कधीही वाटू नये यासाठी प्रयत्न केले गेले.मात्र शिवानी मोठी होत असताना तिच्या मोठ्या भावाच्या विकृत मानसिकतेमुळे तिला तिच्याच घरात तिच्या भावाकडून नेहमीच मारहाण आणि मानसिक छळ होत असे. त्यामुळे शिवानीने आपले घर सोडले आणि तिने हिंमत सोडली नाही आणि तिने आपला जीव सोडण्यासारखे भ्याड पाऊल उचलले नाही. किंबहुना, आपल्या उदरनिर्वाहासाठी तीने ट्रेनच्या आत आणि प्लॅटफॉर्मवरील लोकांकडून पैसेही मागितले.
शिक्षणाची प्रचंड आवड असल्याने शिवानीने शिक्षण सुरू ठेवले. खूप कष्ट करून, एके दिवशी ती तिच्या जन्मस्थानी परतली जिथून तिला पुढील शिक्षणासाठी २००६ साली नागपुरात एका वसतिगृहात शिक्षणासाठी ठेवण्यात आले होते, मात्र तिथल्या काही विद्यार्थ्यांनी मिळून शिवानीचे पहिल्यांदाच शारीरिक शोषण केले. त्यामुळे शिवानीने पहिल्यांदा आयुष्य संपवण्याचा चुकीचा निर्णय घेतला .पण डॉक्टरांच्या तत्परतेमुळे तिचा जीव वाचला. शिवानीने पुन्हा आयुष्याला नव्याने सुरुवात केली आणि भूतकाळ विसरून पुढे सरकली, पण २०१९ साली काही अडचणींमुळे शिवानीने हिंमत गमावून पुन्हा आयुष्य संपवण्याचा पवित्रा घेतला, पण देवाच्या मनात काही वेगळेच होते आणि देवाने पुन्हा शिवानीचा जीव दान दिले जीवनाने तिला जागृती दिली आणि काहीतरी करण्याची हिंमत दिली आणि आज तीच शिवानी, पुढील शिक्षण घेतल्यानंतर, आजची शिवानी सुरकार ही एक प्रसिद्ध वकील आहे जी आपल्या देशात आणि महाराष्ट्रातील तिसऱ्या क्रमांकाची वकील आहे. तिसऱ्या समाजातून बाहेर पडणाऱ्या त्या विदर्भ राज्यातील पहिल्या वकील आहेत.वकील असूनही अनेकांनी तिच्या भावनांशी खेळून तिला आपल्या बोलण्यात अडकवले आणि प्रेमाच्या जाळ्यात इतके अडकवले की तिने त्याच्यासाठी आपल्या प्राणाची आहुती दिली. प्रेम ही एक अशी गोष्ट आहे जी फक्त आपल्या सामान्य माणसांनाच होत नाही, तिसरा समाज जरी कमकुवत असला तरी त्यांच्याही भावना सारख्याच असतात, आपल्यासारखीच विचार करण्याची आणि समजून घेण्याची ताकद असते. ते खूप भावनिक देखील असतात. ते पटकन एखाद्याच्या संभाषणात अडकतात आणि अडकतात. हे सर्व शिवानी सुरकार यांच्यासोबतही घडले, ज्यांच्या आयुष्यात अशी काही माणसे आली ज्यांनी पहिल्यांदा तिच्या भावनांशी खेळले, तिला विश्वासात घेतले आणि तिच्याशी प्रेमसंबंध निर्माण केले आणि तिला प्रत्येक प्रकारे साथ देण्याची अनेक आश्वासने दिली आणि जेव्हा तापमान वाढते. त्यांचे प्रेम वाढू लागले आणि तीच गोष्ट समाजासमोर येऊ लागली, मग जे लोक तिच्यावर अपार प्रेम करण्याचे आणि तिला पाठिंबा देण्याचे वचन दिले पण समाजात आपली बदनामी होईल या भीतीने त्यांनी शिवानीशी भावनिक खेळ खेळत तिलाच बदनाम करण्याचा प्रयत्न केलायामुळे शिवानी सुरकार उर्फ हिरोईन आतून पूर्णपणे तुटली होती.
परत येण्यासाठी खूप वेळ लागला पण तिने हिम्मत न हारता स्वतःवर ताबा ठेवला, तिने पुन्हा त्या गंतव्याच्या दिशेने पाऊल टाकले ज्याकडे तिचे ध्येय तिला बोलावत होते, यश तिला मिठीत घेऊन उभे होते आणि तिने तिचा सराव सुरू केला पुन्हा कायदा.हातात घेत कायद्याचे शिक्षण पूर्ण केले.या सर्व परिस्थितीतून जात असताना तिचे अश्रू पुसणारे कोणी नव्हते हे तिला कदाचित माहीत होते आणि कदाचित तिच्या शारीरिक दुर्बलतेमुळे तिचे अश्रू कोणी पुसणार नाही हे तीने भाकीत केले होते की या विषारी समाजात तीला असे लोक सापडतील जे तीला फाडून टाकतील,भावनांशी खेळतील, तीच्या शरीराचा वापर फक्त तीच्या शारीरिक सौंदर्यामुळेच करतील आणि कदाचित तीला हे समजले असेल की आपल्या समाजासाठी प्रेम नावाचा शब्द नाही. त्यामुळे तिने स्वतःच्या हातांनी तिच्या प्रत्येक भावनिक पैलू आणि भावनांचा स्वतःमध्येच घात केला आणि पुन्हा तोच काळा कोट आणि गळ्यात पांढरा धनुष्य बांधून आपल्या गंतव्यस्थानाकडे वाटचाल केली, ज्यामुळे ती सामान्य लोकांमध्ये खास बनली. ओळखीची वकील शिवानी उर्फ आमची आवडती नायिका.
वकील असूनही अनेकांनी तिच्या भावनांशी खेळून तिला आपल्या बोलण्यात अडकवले आणि प्रेमाच्या जाळ्यात इतके अडकवले की तिने त्याच्यासाठी आपल्या प्राणाची आहुती दिली. प्रेम ही एक अशी गोष्ट आहे जी फक्त आपल्या सामान्य माणसांनाच होत नाही, तिसरा समाज जरी कमकुवत असला तरी त्यांच्याही भावना सारख्याच असतात, आपल्यासारखीच विचार करण्याची आणि समजून घेण्याची ताकद असते. ते खूप भावनिक देखील आहेत ते पटकन एखाद्याच्या संभाषणात अडकतात आणि अडकतात. हे सर्व शिवानी सरकार जी यांच्यासोबतही घडले, ज्यांच्या आयुष्यात काही लोक आले ज्यांनी पहिल्यांदा तिच्या भावना आणि भावनांशी खेळले, तिला विश्वासात घेतले आणि तिच्यासोबत प्रेमसंबंध निर्माण केले.त्यांना प्रत्येक प्रकारे साथ देण्यासाठी त्यांनी अनेक आश्वासने दिली आणि जेव्हा त्यांच्या प्रेमाचे तापमान वाढू लागले आणि तेच समाजासमोर येऊ लागले, तेव्हा जे लोक त्यांच्यावर प्रेम आणि समर्थनाची आश्वासने देत होते, त्यांना ते मुळे समाजात तिची बदनामी झाली म्हणून तिने सतत शिवानी सुरकरला तिच्या भावनांशी खेळून चुकीचे सिद्ध करण्याचा प्रयत्न केला, त्यामुळे शिवानी सुरकर उर्फ हिरोईन आतून पूर्णपणे विखुरली गेली. तिला परत येण्यासाठी खूप वेळ लागला पण तिने हिम्मत न गमावली आणि स्वतःवर ताबा ठेवला, तिने पुन्हा त्या गंतव्याच्या दिशेने पाऊल टाकले ज्याकडे तिचे ध्येय तिला बोलावत होते, यश तिला मिठीत घेऊन उभे होते आणि तिने तिचा सराव सुरू केला पुन्हा कायदा. वाहताना तिचे अश्रू पुसणारे कोणी नव्हते हे तिला कदाचित माहीत होते आणि कदाचित तिच्या शारीरिक दुर्बलतेमुळे तिचे अश्रू कोणी पुसणार नाही. त्याने भाकीत केले होते की या विषारी समाजात त्याला असे लोक सापडतील जे त्याला फाडून टाकतील, त्याच्या भावनांशी खेळतील, त्याच्या शरीराचा वापर फक्त त्याच्या शारीरिक सौंदर्यामुळेच करतील आणि कदाचित त्याला हे समजले असेल की आपल्या समाजासाठी प्रेम नावाचा शब्द नाही. त्यामुळे तिने स्वतःच्या हातांनी तिच्या प्रत्येक भावनिक पैलू आणि भावनांचा स्वतःमध्येच घात केला आणि पुन्हा तोच काळा कोट आणि गळ्यात पांढरा टॉई बांधून आपल्या गंतव्यस्थानाकडे वाटचाल केली, ज्यामुळे ती सामान्य लोकांमध्ये खास बनली. ओळखीची वकील शिवानी उर्फ आमची आवडती नायिका.
आज तुम्ही माझ्या लेखणीतून शिवानी उर्फ हिरोईनला भेटलात ही फक्त एका शिवानीची गोष्ट नाही, ज्याच्या अंतर्गत अनेक हिजडे आहेत ज्यांच्या भावनांचा वापर अनेक लोक करत आहेत आणि जेव्हा त्यांच्या गरजा पूर्ण होतात तेव्हा त्या मोडण्यासाठी सोडल्या जातात. जे आधीच आतून विखुरलेले आहेत, पूर्णपणे नाही तर, शारीरिक दुर्बलतेमुळे, पुढे विखुरलेले आहेत. ते शोभते का? विशिष्ट समाजातील नपुंसकांच्या सौंदर्याचा अशाप्रकारे उपयोग करून त्यांच्या भावनांशी का खेळावे? आम्हाला अधिकार नाहीत. असे म्हणतात की किन्नर समाज हा असा समाज आहे ज्याला श्री रामजींनी आशीर्वाद दिला आहे ज्यांना अर्धनारीश्वर म्हणतात ज्यांच्या आशीर्वादासाठी लोक तळमळत आहेत आणि जर तुम्ही त्यांच्या भावनिक पैलूंशी खेळलात, त्यांच्या शरीराशी खेळलात आणि त्यांना गाभ्याशी तोडले तर तुम्ही काय कराल? त्यांच्या तोंडातून निघणारे शाप व्यर्थ जातील अशी ते आशा करू शकतात का? सामान्य माणूस असो किंवा ट्रान्सजेंडर समाजातील व्यक्ती, प्रत्येकाला भावना असतात आणि आपण माणसांना कोणाच्याही भावनांशी खेळण्याचा आणि त्यांच्या शापांना बळी पडून आपले जीवन उद्ध्वस्त करण्याचा अधिकार नाही. मला आशा आहे की शिवानी सुरकर उर्फ हिरोईनची कथा ऐकून तुम्ही देखील माझ्याप्रमाणेच ट्रान्सजेंडर समुदायाबद्दल विशेष आदर बाळगाल आणि त्यांच्या सौंदर्यासाठी नव्हे तर खास असल्याबद्दल त्यांचे कौतुक करून त्यांना योग्य तो आदर द्याल. आज शिवानीचे महाराष्ट्रात लाखो हितचिंतक आहेत आणि ती तिच्या सौंदर्याची चाहतेही आहे. याशिवाय, उत्कृष्ट वक्तृत्व कौशल्यासाठी, तिला कोर्टाची सर्वोत्कृष्ट युक्तिवाद करणारी क्वीन देखील म्हटले जाते. असंख्य अनमोल सन्मान आणि भेटवस्तूंनी सन्मानित झालेल्या शिवानीला, जिच्या सन्मानाच्या खुणा प्रत्येक नजरेने कौतुकास्पद आहेत, अशाच प्रकारे इतरत्रही असंख्य सन्मान चिन्हे मिळतील आणि मला आशा आहे की शिवानीने भविष्यासाठी विणलेली अनमोल स्वप्ने नक्कीच मदत करतील. काहीतरी साध्य करण्यासाठी आणि काहीतरी साध्य करण्यासाठी, त्याचे प्रत्येक स्वप्न पूर्ण केले पाहिजे.
वीणा अडवाणी तन्वी
नागपूर, महाराष्ट्र
मराठी अनुवाद
प्रा डॉ सुधीर अग्रवाल वर्धा